Doe mee!
en word zelf wetenschapper
home
achtergrond
nieuws
faq
onderzoek je vijver
beestige vijanden-koffer
lespakket voor jongeren
Verzamel data over de bedekkingsgraad van invasieve uitheemse waterplanten, meet morfologische kenmerken, ga op zoek naar de mogelijke schade op de waterplanten en speur mee naar de aanwezigheid van ongewervelden op deze exoten!
Eenvoudig stappenplan voor eigenaars van een vijver
Neem je vijverplanten onder de loep
Als vijvereigenaar ben je van onschatbare waarde voor de verzameling van gegevens van invasieve exotische waterplanten in België. In ons drieledig stappenplan leggen we uit hoe je op een eenvoudige manier kan bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek naar invasieve exotische waterplanten. Eerst zal je in jouw vijver op zoek gaan naar de mogelijke aanwezigheid van één of meerdere van de twintig soorten waarop de studie focust. Daarna zal je enkele gegevens van de planten invoeren in de gratis apps ObsIdentify en ObsMapp of iObs.
⮕ ga naar het stappenplan
Doe-het-zelfpakket voor jongeren, natuurliefhebbers én gezinnen
Trek de natuur in met de Beestige Vijanden-koffer
Gebeten door de natuur of gewoon zin in een (gezins)uitstap die je naar nieuwe plekken leidt? Met onze Beestige Vijanden-koffer, een doe-het-zelfpakket, waan je je een echte bioloog. Volg de handleiding, voer een staalname uit en leer al doende bij over invasieve exoten en biologische controle.
De eerste stap? Je Beestige Vijanden-koffer uitlenen! Waar we in 2020-2022 nog 12 afhaalpunten hadden over heel Vlaanderen en Brussel, zijn we genoodzaakt om ons vanaf 2023, na de officiële afloop van het project, te beperken tot de VUB-campus in Etterbeek, waar alle beschikbare koffers momenteel verzameld zijn.
Contacteer ons via info@bugs2therescue.be om af te spreken hoe we de koffer aan jou overhandigen. Aarzel niet om ons ook te contacteren als het je niet lukt om tot op de universiteitscampus in Etterbeek (Pleinlaan 2, 1050 Etterbeek) te komen. We bekijken dan of we de koffer op een andere manier kunnen overhandigen.
dummy-accordeon
Zijn de Beestige Vijanden-koffers allemaal identiek aan elkaar?
De Beestige Vijanden-koffers – momenteel hebben we er een twintigtal – hebben allemaal dezelfde inhoud, op een uitzondering na: de handleiding.
Vermits we ons op zowel jongeren in schoolverband als individuele natuurliefhebbers richten, kozen we ervoor om onze handleiding ietwat aan te passen aan de doelgroep (volwassenen versus jongeren).
Welke documenten zitten er in de Beestige Vijanden-koffer?
Alle onderstaande benodigdheden uit de koffer helpen je om op zoek te gaan naar natuurlijke vijanden:
- Wetenschappelijk gereedschap: een schuifpasser, een insectenzuiger, een zeef, vangpotjes, pincetten …
- Een handleiding voor natuurvrijwilligers of jongeren (afhankelijk van de koffer die je kiest) om de biotoopstudie correct te kunnen uitvoeren, bestaande uit:
– Voor natuurvrijwilligers: handleiding voor natuurvrijwilligers, voor je kind(eren) (niet in koffer, optioneel)
– Voor jongeren: handleiding voor jongeren, info voor de leerkracht, reflecteren voor jongeren (niet in koffer, optioneel) - De informatiefiches en instructiekaarten die extra informatie voorzien over wat er gemeten moet worden
- De werkbladen die tijdens het uitvoeren van de biotoopstudie gebruikt kunnen worden
Kan ik het materiaal van Bugs 2 the Rescue zomaar (her)gebruiken?
De Beestige Vijanden-koffer werd ontwikkeld door het Multidisciplinair Instituut Lerarenopleiding (MILO) en de Vakgroep Biologie (DBIO) van de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Het workshop- of lespakket wordt gratis aangeboden onder de Creative Commons-licentie ‘CC BY-NC-SA 4.0’.
Dat betekent kort gesteld dat iedereen het educatieve materiaal vrij kan gebruiken binnen een niet-commercieel kader, op voorwaarde dat er wordt aangegeven dat er gebruik gemaakt wordt van het Beestige Vijanden-pakket van de VUB, en dat de gebruiker eenzelfde (of compatibele) licentie geeft op het werk waarin het Bugs 2 the Rescue-materiaal gebruikt is. Meer informatie over de modaliteiten van deze ‘CC BY-NC-SA 4.0’-licentie vind je hier. Twijfel je of heb je hier nog vragen over? Contacteer ons dan via info@bugs2therescue.be.
⮕ download het lespakket via klascement
Lespakket voor jongeren
Op pad met Beestige Vijanden!
Werk je in een school of bij een jeugdbeweging? Dan is ons lespakket iets voor jou. Bugs 2 the Rescue ontwikkelde een gratis aanbod voor jongeren dat zowel binnen als buiten schoolverband gebruikt kan worden. Leer meer over de algemene exotenproblematiek, over biologische controle als oplossing, en ga met onze Beestige Vijanden-koffer op biotoopstudie!
Het lesmateriaal is gericht op jongeren van de tweede graad secundair onderwijs (14/15- of 15/16-jarigen), maar met wat extra uitleg en geduld kunnen ook tien- tot dertienjarigen zich aan onderzoek naar biologische controle wagen!
Doe-het-zelfpakket voor natuurliefhebbers en gezinnen
Op je eentje of in groep de natuur in
Gebeten door de natuur of gewoon zin in een (gezins)uitstap die je naar nieuwe plekken leidt? Met ons doe-het-zelfpakket (beschikbaar vanaf maart 2021) waan je je een echte bioloog. Volg het protocol, voer een staalname uit en lees meer over invasieve exoten en biologische controle.
Reserveer hier je gratis informatiekoffer
Het lespakket is gratis te downloaden op het lerarenportaal KlasCement en omvat:
- Een inleidende presentatie met achtergrondinformatie over invasieve exoten en over biologische controle als oplossing
- Educatieve spellen over de algemene exotenproblematiek en biologische controle, ideaal voor een nabespreking
- Optioneel: een Beestige Vijanden-koffer met wetenschappelijk gereedschap, om zelf op het terrein aan de slag te gaan (tussen april en september, in de ideale bloeiperiode)
Past het lespakket binnen de leerplannen van het Vlaams Onderwijs?
Zeker en vast. De leerlingen van de tweede graad moeten tijdens de lessen biologie minimum één biotoopstudie uitvoeren. Daarin moet een verdiepende aanpak en een meer gedetailleerde bespreking worden gerealiseerd door de link met de verschillende abiotische factoren te leggen en de vergelijking tussen verschillende biotopen te maken.
De terreinstudie van een buitenschools aquatisch ecosysteem, een kant-en-klaar werkpakket met doelgerichte determinatie-opdrachten van zowel ongewervelden als invasieve exoten, en een bespreking van de problematiek, komt dus perfect overeen met de leerplandoelstellingen.
In de onderstaande tabel worden de leerplannen voor de tweede graad Biologie (1 en 2 lestijden), waarbinnen dit project past, weergeven. Telkens volgens de onderwijsnetten en relevante onderwijskoepel.
| Drie onderwijsnetten en relevante onderwijskoepel | 2de graad ASO 1 lestijd biologie leerplannummer | 2de graad ASO 2 lestijden biologie leerplannummer |
| Gemeenschapsonderwijs GO! | 2012/008 | 2012/009 |
| Gesubsidieerd officieel onderwijs – OVSG vzw | O/2/2012/082 | O/2/2012/120 |
| GVO – Koepel Katholiek Onderwijs Vlaanderen | D/2012/7841/003 | D/2012/7841 |
Safety first
